Hoe brandveilig is de Westhoek? Brandweer Westhoek lanceert de Grote Rookmelder Test

Rookmelders redden levens. Elke seconde telt bij brand, en een tijdige waarschuwing maakt het verschil tussen een veilige evacuatie en een levensbedreigende situatie. Sinds 2020 zijn rookmelders verplicht in alle woningen in Vlaanderen, maar wordt die regel effectief nageleefd? Zijn rookmelders correct geplaatst en goed onderhouden?

Om deze vragen te beantwoorden, lanceert Brandweer Westhoek de Grote Rookmelder Test. Met deze bevraging willen we niet alleen peilen naar het aantal woningen met rookmelders, maar ook nagaan hoe inwoners omgaan met deze levensreddende toestellen.

Waarom deze bevraging? De noodzaak van actuele cijfers

Uit de Brandpreventiemonitor 2018, een nationaal onderzoek naar brandveiligheid in Belgische woningen, bleek dat er nog heel wat werk aan de winkel was:

✅ 71% van de Belgen had minstens één rookmelder in huis, maar dit percentage verschilde sterk per regio:

• Vlaanderen: 64%
• Brussel: 65%
• Wallonië: 85%

❌ 22% van de woningen had helemaal geen rookmelder, ondanks de toenemende aandacht voor brandveiligheid.

⚠️ 40% van de mensen testte of onderhield hun rookmelder niet, wat betekent dat veel toestellen mogelijk niet werkten op een cruciaal moment.

🚨 35% van de rookmelders hing in de keuken, waar ze sneller vals alarm geven en minder effectief zijn dan in de gang of slaapkamer.

Sindsdien is er veel gebeurd: de wettelijke verplichting is ingevoerd in 2020, er zijn sensibiliseringscampagnes geweest, en gemeenten en brandweerdiensten hebben rookmelders verdeeld onder kwetsbare doelgroepen. Maar wat is de werkelijke impact? Is de brandveiligheid in Vlaamse woningen effectief verbeterd?

Met deze bevraging willen we nagaan:

• Hoeveel woningen in de Westhoek vandaag uitgerust zijn met rookmelders.
• Waar rookmelders worden geplaatst en of ze correct worden onderhouden.
• Welke drempels er nog bestaan om rookmelders te installeren.
• Of het bewustzijn over brandveiligheid is toegenomen sinds de verplichting in 2020.

Waarom is deze bevraging belangrijk?

Rookmelders detecteren brand in een vroeg stadium en kunnen levens redden.
De meeste dodelijke woningbranden gebeuren ’s nachts. Rook is giftig en kan een slapend persoon binnen enkele minuten fataal worden. Een werkende rookmelder geeft bewoners gemiddeld 3 minuten extra tijd om veilig te vluchten.

Naleving van de wetgeving is niet vanzelfsprekend.
Uit eerdere bevragingen bleek dat sommige mensen niet op de hoogte waren van de verplichting, of dat ze rookmelders wel kochten maar nog niet installeerden. Anderen gaven aan dat ze dachten geen risico te lopen of dat rookmelders te duur waren. We willen weten of deze drempels nog steeds bestaan en hoe we ze kunnen verlagen.

Gerichte sensibilisering en beleidsadvies.
Door deze bevraging krijgen we een actueel beeld van de situatie en kunnen we:

• Adviseren over bijkomende maatregelen.
• Meer gerichte sensibiliseringsacties organiseren voor groepen die minder snel rookmelders installeren of onderhouden.
• Zicht krijgen op eventuele knelpunten en waar nodig inspanningen versterken.